22.04.2022

Bugün yayınlanan Resmi Gazetede Posta ve Hızlı Kargo Yoluyla Taşınan Eşyanın Gümrük İşlemlerine İlişkin Tebliğ (Seri No: 1) yer aldı.

---

Tebliğ ile hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketlere ve posta idaresine 4458 sayılı Gümrük Kanununun 225 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca dolaylı temsil yetkisi tanınması ile 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararın 126 ncı maddesinde belirtilen eşyanın gümrük beyanı dahil tüm gümrük işlemlerinin bu kişiler tarafından dolaylı temsil yoluyla takip edilip sonuçlandırılmasına ilişkin usul ve esasları belirlenmesi amaçlanıyor.

Buna göre, dolaylı temsilci sıfatıyla gümrük işlemlerinin takip etmek ve sonuçlandırmak isteyen Posta ve Hızlı Kargo firmalarını yetki kullanımı için başvuru koşulları şu şekilde;

Başvuru koşulları verilen yetki kapsamında işlem yapmak isteyen operatörlerin;

Hava yolu ile hızlı kargo taşımacılığı için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce “hava kargo acentesi” olarak yetkilendirilmiş olması,

Kara yolu ile hızlı kargo taşımacılığı için Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından, yapacakları faaliyetlere uygun uluslararası kara yolu taşımacılık belgesi ile yetkilendirilmiş olması,

Tebliğ kapsamındaki işlemlerin ifası, takibi ve sonuçlandırılması için şirket bünyesinde gümrük müşaviri istihdam ediyor olması veya gümrük müşaviri ya da gümrük müşavirliği şirketiyle sözleşme yapmış olması,

Yönetim kurulu üyeleri, sermayesinin yüzde onundan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlarının Gümrük Yönetmeliğinin 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen suçlardan kesinleşmiş cezası veya mahkumiyet kararı bulunmaması,

Kesinleşmiş gümrük vergileri ve ceza borcu bulunmaması,

Tebliğ kapsamındaki eşyanın konulacağı geçici depolama yerlerinde, gönderilerin gümrük müdürlüğünce muayene ve kontrolünü kolaylaştırmak üzere teknik özellikleri Bakanlıkça belirlenecek X-ray cihazı, otomatik barkod okuyucu, 9 uncu maddede belirtilen eşya tasnif işlemini otomatik olarak yapmaya uygun yürüyen bant sistemi ve kamera sistemi bulundurulması ve Bakanlıkça gerekli görülecek diğer altyapının kurulmuş olması,

Yetki kapsamı işlemlere ilişkin olarak, sonradan yapılacak kontroller sonucunda doğabilecek kamu alacağının garanti edilmesi amacıyla, yalnızca hava yolu veya yalnızca kara yolu ile hızlı kargo taşımacılığında yetki kullanılmak istenmesi durumunda 250.000 Türk Lirası, her iki yetkinin birlikte kullanılmak istenmesi durumunda ise 500.000 Türk Lirası tutarında teminat mektubu ibraz edilmesi, gerekiyor.

Posta idaresi için birinci fıkranın (e) bendi dışındaki koşullar aranmıyor.

Tebliğ kapsamında yalnızca ihracat rejimine konu eşyanın konulacağı geçici depolama yerlerinde otomatik barkod okuyucu ve eşya tasnif işlemini otomatik olarak yapmaya uygun yürüyen bant sistemi aranmıyor.

Yetkilendirme ve Yetkinin Kapsamı
İbrazı gereken belgelerin tam ve doğru olduğunun ve aranan koşulların varlığının tespit edilmesi halinde kişiye Bakanlıkça yetki verilecek.

Operatörlerce çalıştırılan gümrük müşavirleri Tebliğ kapsamında dolaylı temsil yoluyla işlem yapmak üzere yetkilendirilecek. Operatörlerce çalıştırılan gümrük müşavirlerinden firma bünyesinde istihdam edilenler Tebliğ hükümleri dışında gümrük müşavirliği faaliyetinde bulunamayacak. Bir gümrük müşaviri, Tebliğ hükümleri kapsamında işlem yapmak üzere aynı anda yalnızca bir hızlı kargo firması ile sözleşme yapabilecek.

Operatörler, yetki kapsamındaki işlemlerin yapılmasında alıcıyı/göndericiyi ayrıca başka bir işleme gerek kalmadan temsil edecek. Operatörlerce yetki kullanılırken vekâletname ibrazı aranmayacak. Gönderilerin teslim ve tesellümüne ilişkin belgelerin alıcı/gönderici tarafından imzalanması bu yetkinin kendileri hesabına kullanıldığının kabul edildiği anlamına gelecek.

Gönderilerin Beyanı
Gümrük Kanununun 35/A maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarına göre belirlenecek süre sona ermeden önce operatör tarafından basitleştirilmiş gümrük beyannamesi verilen yetki kapsamındaki gönderiler için özet beyan verilmesinden vazgeçilebilecek Bu durumda, basitleştirilmiş gümrük beyannamesi, Kanunun 35/B maddesinde öngörülen özet beyanda bulunması gerekli asgari bilgileri içermesi gerekiyor ve aynı Kanunun 61 inci maddesi uyarınca tescil edilinceye kadar özet beyan statüsünde bulunacak.

Doküman olarak ayrılan gönderilerin beyanında asgari olarak alıcı, gönderici, eşya cinsi, miktarı, brüt ağırlığı, rejim kodu bilgileri ve teslimat adresi yer alacak. Doküman kapsamına giren gönderiler, tek bir kalemde topluca beyan edilecek. Gelen doküman gönderilerine ilişkin yapılacak beyanda, “alıcı” olarak dolaylı temsil yetkisi kapsamında beyanda bulunacak operatör, “gönderici” olarak dokümanı yurt dışından gönderen hızlı kargo firması veya posta idaresi, “miktar” olarak beyan edilecek toplam doküman adedi, “toplam brüt ağırlık” ve “rejim kodu” bilgileri yer alacak. Giden doküman gönderilerine ilişkin yapılacak beyanda ise “alıcı” olarak yurt dışında gönderiyi teslim alacak hızlı kargo firması veya posta idaresi, “gönderici” olarak dolaylı temsil yetkisi kapsamında beyanda bulunacak operatör, “miktar” olarak beyan edilecek toplam doküman adedi, “toplam brüt ağırlık” ve “rejim kodu” bilgileri yer alacak. Ayrıca, yetki kapsamında beyan edilen her bir dokümana ilişkin bilgileri içeren liste gümrük müdürlüğünce istenildiğinde sunulmak üzere operatör tarafından elektronik ortamda muhafaza edilecek.

Kararın 45 inci maddesi kapsamı eşya için basitleştirilmiş gümrük beyannamesinde ikinci fıkrada belirtilen bilgilere ilaveten kıymete ve varsa sekizli tarife alt pozisyonuna ilişkin bilgi yer alacak.

Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında gelen ve belge kontrolüne tabi gönderiler için üçüncü fıkrada belirtilen bilgilere ilaveten eşyanın sekizli tarife alt pozisyonu, ilk ve son yüklendiği ülke bilgileri yer alacak.


İhracat
İhracatta basitleştirilmiş gümrük beyannamesinde gümrük tarife istatistik pozisyonunun beyanına ilişkin olarak;
- Teşvik, sübvansiyon veya parasal iadeye ya da ayniyet tespitine konu olan ihracat eşyası için eşya kodu alanına on ikili gümrük tarife istatistik pozisyonu girilmesi,
- Teşvik, sübvansiyon veya parasal iadeye ya da ayniyet tespitine konu olmayan ihracat eşyası için eşya kodu alanına asgari dörtlü tarife pozisyonu girilmesi,
- Numunelik eşya ve model ihracatında, eşya kodu alanına asgari dörtlü tarife pozisyonu girilmesi,

gerekiyor.

Yetki kapsamındaki teşvik, sübvansiyon veya parasal iadeye ya da ayniyet tespitine konu olmayan ihracat gönderilerinin gümrüğe beyanı operatörün elindeki bilgi ve belgeler çerçevesinde uçak kalkışına kadar yapılacak ve uçak kalkışından sonraki yirmi dört saat içinde beyanda düzeltme yapılabilecek.

Kararın 126 ncı maddesi kapsamında miktarı brüt 300 kilogramı ve değeri 15000 Avro’yu geçmeyen ihracat rejimine konu eşyanın beyanı bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde operatör tarafından yapılacak.

İşlem Yapılabilecek Gümrük İdareleri
Tebliğ kapsamında kara yolu ile hızlı kargo taşımacılığına konu eşyanın gümrük işlemleri, İstanbul Havalimanı Gümrük Müdürlüğü, Atatürk Havalimanı Kargo Gümrük Müdürlüğü, Erenköy Gümrük Müdürlüğü, Sabiha Gökçen Havalimanı Gümrük Müdürlüğü, Muratbey Gümrük Müdürlüğü, Mersin Gümrük Müdürlüğü, Yalova Gümrük Müdürlüğü, Bursa Gümrük Müdürlüğü, İnegöl Gümrük Müdürlüğü, Esenboğa Gümrük Müdürlüğü, Ankara TIR Gümrük Müdürlüğü, Trabzon Gümrük Müdürlüğü ve Gaziantep Gümrük Müdürlüğünden gerçekleştirilecek.

Kara yolu ile hızlı kargo taşımacılığı kapsamında taşınan eşya için transit rejimi çerçevesinde işlem yapılır. TIR Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi (TIR Sözleşmesi) hükümleri saklı kalmak üzere, dolaylı temsil yetkisi kapsamında yurda getirilen eşyada ulusal transit rejiminde, gönderilen eşyada ise hem ulusal hem ortak transit rejiminde asıl sorumlu operatör olacak.

Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (3) numaralı alt bentleri kapsamında, aynı kişi adına bir takvim ayında en fazla beş taşıma senedi muhteviyatı eşyanın, aynı veya farklı cinste olup olmadığına bakılmaksızın, serbest dolaşıma girişine izin verilecek. Beş taşıma senedi sayısının aşılması durumunda, aşan miktarın bir sonraki aya devredilerek basitleştirilmiş gümrük beyannamesine konu edilmesine izin verilmeyecek ve Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında işlem tesis edilecek.

Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (4) numaralı alt bendinde yer alan eşyanın basitleştirilmiş gümrük beyannamesi ile beyan edilebilmesi için “KDV İstisna Belgesi”; ayrıca Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli IV sayılı listede yer alması halinde “ÖTV İstisna Belgesi” aranacak. Anılan belgelerin ibraz edilmemesi halinde, bu kapsamdaki eşya basitleştirilmiş gümrük beyannamesi ile beyan edilmeyecek.

Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan eşyanın teslim tarihi ve alıcının T.C. kimlik numarası/Vergi kimlik numarası veya alıcıya ait cep telefonu numarası, eşyanın alıcısına teslimini takip eden üç iş günü içerisinde gümrük müdürlüğüne elektronik ortamda iletilecek. Bu fıkrada istenen bilgilerin temin edilememesi halinde şu şekilde işlem tesis edilir:

- Eşyanın bir başka kişiye teslim edilmesi nedeniyle alıcıya ait T.C. kimlik numarasının/Vergi kimlik numarasının veya cep telefonu numarasının temin edilememesi halinde, eşyayı teslim alan kişinin T.C. kimlik numarası veya cep telefonu numarası tamamlayıcı beyanda beyan edilecek. T.C. kimlik numarası/Vergi kimlik numarası veya cep telefonu numarası beyan edilmiş taşıma senetleri için tamamlayıcı beyanda teslim tarihi bilgisi beyan edilecek.

-Alıcıya ait T.C. kimlik numarasının/Vergi kimlik numarasının veya cep telefonu numarasının temin edilememesi halinde “D” kodu tamamlayıcı beyanda T.C. kimlik numarası/Vergi kimlik numarası veya cep telefonu numarası yerine seçilecek.

-T.C. kimlik numarası/Vergi kimlik numarası veya cep telefonu numarası bulunmayan yabancı uyruklulara yapılacak teslimlerde “KOD2-YABANCIUYRUKLU” kodu tamamlayıcı beyanda T.C. kimlik numarası/Vergi kimlik numarası veya cep telefonu numarası yerine seçilecek.

-Herhangi bir nedenle eşyanın alıcısına teslim edilememesi halinde “U” kodu tamamlayıcı beyanda T.C. kimlik numarası/Vergi kimlik numarası veya cep telefonu numarası yerine seçilecek.

Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendindeki eşyanın bir gerçek kişi adına gelmesi gerekmektedir. Bu kapsamda gelen eşyanın normal usulde detaylı beyanı dolaylı temsil yetkisine sahip operatör tarafından gümrük mevzuatının genel hükümlerine tabi olarak yapılacak.

Operatör tarafından yetki kapsamında gerçekleştirilen ihracat işlemlerinde basitleştirilmiş gümrük beyannamesinin tescilinde eşyanın geçici depolama yerine alınmış olma şartının aranmaması yönündeki talepler, gerekli fiziki koşullar ve risk analizi göz önünde bulundurularak ilgili gümrük müdürlüğünce değerlendirilecek. Değerlendirme sonucuna göre sarı hatta işlem gören taşıma senedi kapsamı eşyanın geçici depolama yerine alınmaksızın ihracat işlemi gerçekleştirilebilecek. Kırmızı hatta işlem gören taşıma senedi kapsamı eşya mutlak surette geçici depolama yerine alınarak muayene işlemi tamamlanacak.

Operatör hızlı kargo firmaları, yetki kapsamında gerçekleştirilen ihracat işlemlerinde, eşyayı geçici depolama yerine almaksızın kendisi ile aynı grup firmasının izinli gönderici tesisini de kullanabilecek.

Hem bir özet beyan hem de bir boşaltma listesi kapsamında beyan edilmiş bir taşıma senedine konu eşyanın basitleştirilmiş gümrük beyannamesine eklenmesi mümkün kılınıyor. Özet beyandan Basitleştirilmiş Gümrük Beyannamesine eklenecek taşıma senedi sayısı, her bir operatör firma için, ekleme talebinin yapıldığı günden bir önceki ithalat basitleştirilmiş gümrük beyannamesi kapsamı toplam taşıma senedi sayısının %20’sini geçemeyecek.

Gönderilerin Kontrol ve Muayenesi
Yetki kapsamındaki gönderiler, risk analizine dayalı kontrol ve muayeneye tabi tutulacak.

Kontrol ve muayene için X-ray cihazının kullanılmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir. X-ray kontrolünde şüphelenilen bir durum olması halinde gönderi açılarak muayene edilecek. Muayene memuru sarı hatta işlem gören eşyanın muayenesini gerekli görür ise Gümrük Yönetmeliğinin 183 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen işleme gerek kalmaksızın muayene yapabilecek.

Eşyanın cins ve tanımı ile değerinin doğru ve eksiksiz olarak beyan edilmesi operatörün sorumluluğundadır. Aksi durumlarda 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu ve ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde cezai işlem tesis edilecek.

Vergilerin Hesaplanması ve Ödenmesi
Posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen veya gönderilen eşyanın kıymetinin yetki limitleri dahilinde olup olmadığının tespitinde kargo ücreti dikkate alınmayacak. Eşyanın kıymeti, ibraz edilen faturaya, satış fişine veya eşya bedelinin ödendiğine ilişkin belgeye göre belirlenecek. Bu tür belge ibraz edilememesi veya ibraz edilen belgede kayıtlı kıymetin düşük bulunması halinde, eşyanın kıymeti gümrük müdürlüğünce belirlenecek.

Basitleştirilmiş gümrük beyannamesinde beyan edilen gönderilerin tahakkuk ettirilen gümrük vergileri operatör tarafından tahsil edilebilir ve gümrük idaresi adına tahsil edilen vergiler eşyanın operatöre teslimini takip eden yedi gün içerisinde ödenecek. Posta idaresi için söz konusu süre, Gümrük Yönetmeliğinin 462 nci maddesinin üçüncü fıkrası gereğince, eşyanın alıcısına tesliminden itibaren başlayacak.

Geri Gelen Eşya ve Mahrece İade Edilen Eşya
Basitleştirilmiş gümrük beyannamesi kapsamında ihraç edilmiş eşyanın tamamen veya kısmen geri gelmesi halinde 10 uncu maddenin yedinci fıkrasında bahsi geçen ağırlık ve kıymet sınırlamaları dâhilinde işlem yapılacak.

İhraç edildikten sonra geri gelen eşyanın gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma girebilmesi için ihracat nedeniyle yararlanılan hak ve menfaat varsa bunların iade edildiğini gösteren belgenin gümrük müdürlüğüne ibrazı gerekiyor. İhracat nedeniyle katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi iadesinden veya istisnasından yararlanan eşyanın katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi tahsil edilecek.

Gönderinin yanlışlıkla Türkiye'ye gelmesi halinde yurt dışı edilmesine, mahrece iadesi gereken gönderinin geldiği ülkeye gitmesine operatörün beyanı doğrultusunda izin verilecek.

Mahrece iadesi talep edilen eşyanın serbest dolaşıma girişinde maktu vergi tahsil edilmişse bu eşyanın muayeneye tabi tutulması ve serbest dolaşıma giriş beyannamesindeki ilgili taşıma senedinin iptali gerekiyor.

Diğer Hükümler
Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan eşya için Kararın 112 nci maddesi hükmü uygulanacak.

Tebliğ hükümleri kapsamında yapılan ihracatta ihracatçı birliği onayı aranmayacak.

Kararın 126 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında dolaylı temsil yetkisiyle yapılan gümrük beyanı dahil tüm gümrük işlemlerine ilişkin faaliyetler için alınacak ücretlerin belirlenmesinde Gümrük Müşavirliği ve Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Asgari Ücret Tarifesine İlişkin Tebliğ hükümleri esas alınacak.

Tebliğde düzenlenmeyen hususlarda, gümrük mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde işlem yapılacak.

Resmi Gazete için tıklayınız.

Saygılarımızla
Mevzuat Servisi

Duyurumuz ile ilgili görüş ve sorularınız için:
mail adresimizden veya telefonla ulaşabilirsiniz